Published by: Rana kajal
નિયમીત યોગ કરવાથી ઘણાં ફાયદા થાય છે પરંતું કોઈ નિષ્ણાત ગુરૂના માર્ગદર્શન વિના યોગ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. તેમજ કેટલીક યોગ મુદ્રાઓ વધુ કેટલીક પરિસ્થિતીમાં નુકસાનકારક સાબીત થઈ શકે છે. કેટલીક પરિસ્થિતીમાં યોગ ન કરવા જોઈએ જેમકે સગર્ભાવસ્થામાં સખત આસનનો અભ્યાસ ન કરવો જોઈએ. સગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સરળ કોર-સ્ટ્રેન્થિંગ આસન્સ, સુપિન પોઝિશન, બેકબેન્ડ્સ, પેટને સંકુચિત કરતા પોઝ અથવા વધુ પડતી વળી જતી મુદ્રાઓ ટાળવી જોઈએ. આ દરમિયાન, ડૉક્ટર અને યોગ નિષ્ણાત સાથે બેસીને દરેક ત્રિમાસિક માટે વિવિધ પ્રકારના આસનોનો અભ્યાસ કરવા જોઈએ
પેપ્ટીક અલ્સર અથવા હર્નીયાથી પીડિત લોકોએ ધીમી ગતિએ યોગ કરવો જોઈએ. પેટનું દબાણ અને વળી જતું હોય તેવા પોઝની પ્રેક્ટિસ કરવાનું ટાળો. કારણ કે, આ બંને મેડિકલ કંડીશન છે અને તેમાં થોડી ગરબડ તમને હોસ્પિટલ લઈ જઈ શકે છે. આ ઉપરાંત ખભામાં ઈજા કે દુઃખાવાના કિસ્સામાં ગોમુખાસન અથવા ડાઉનવર્ડ ડોગ જેવા ખભા ઓપનર કરવાનું ટાળો. તેના બદલે રોટેટર કફ જેવા યોગ પોઝ કરી શકાય છે પરંતુ આ સ્થિતિમાં પણ સંતુલનનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે ગૃધ્રસી એ જ્ઞાનતંતુઓને લગતી સમસ્યા છે અથવા કહો કે ચેતા. તે પિરીફોર્મિસ સ્નાયુમાં સખતાઈને કારણે થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, યોગના કેટલાક આસનો ન કરવા જોઈએ એટલે કે, પીડામાં વધારો કરે તેવા આસનો ન કરવા જોઈએ . તેથી ફોરવર્ડ બેન્ડ્સ અથવા વધુ પડતા બેકબેન્ડ્સની પ્રેક્ટિસ કરવા નહી તેવું સૂચન કરવામાં આવે છે પશ્ચિમોત્તનાસન, હસ્તપદસન અથવા કુર્માસન જેવા આસનથી દૂર રહેવું જોઈએ શરીરના કોઈપણ સાંધામાં તીવ્ર પીડાના કિસ્સામાં, આસનો ટાળો જે આક્રમક રીતે તે સાંધાને તાણ અથવા ખેંચી શકે. આવી સ્થિતિમાં, નિષ્ણાતોની સલાહથી જ યોગ કરવાનું શરૂ કરો, નહીં તો સ્થિતિ બગડી શકે છે. જોકે, થોડી હળવી મુદ્રાઓ અજમાવી શકો છો.
લોઅર બેક પેઇન દરમિયાન યોગ ન કરવા – પીઠના નીચેના ભાગમાં દુઃખાવો ક્યારેક ગંભીર હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં કેટલાક યોગ કરવાનું ટાળો. આવી સ્થિતિમાં ચક્રાસન, ઉસ્ત્રાસન, પશ્ચિમોત્તનાસન જેવા આસન તેમજ કરોડરજ્જુમાં અતિશય ગતિશીલતાની જરૂર હોય તેવા આસનો કરવાનું ટાળવુ જોઈએ જો કોઈ વ્યક્તિની સર્જરી થઈ હોય અથવા કોઈ અકસ્માતનો ભોગ બન્યો હોય, તો તેણે ઓછામાં ઓછા ત્રણ મહિના સુધી યોગ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. આમાં યોગાભ્યાસ શરૂ કરતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લો, કયો યોગ કરવાનો છે અને કયા યોગાસનોને ટાળવા જોઈએ. તે અંગેની સલાહ લેવી અત્યંત જરૂરી છે
