Published by : Vanshika Gor

ચૂંટણી પંચે રોજગાર, શિક્ષણ અને અન્ય કારણોસર પોતાના શહેર છોડીને દેશના અન્ય શહેરો અથવા સ્થળોએ રહેતા લોકોને દૂરસ્થ મતદાનની સુવિધા આપવાનું કામ શરૂ કર્યું છે. આગામી દિવસોમાં દેશમાં કોઈપણ જગ્યાએથી કોઈપણ વ્યક્તિ તેના કાર્યસ્થળ પરથી મતદાન કરી શકશે. સ્થળાંતરિત મતદારોને મત આપવા માટે તેમના વતન પાછા જવાની ઝંઝટમાંથી મુક્તિ મળશે. ચૂંટણી પંચે પ્રોટોટાઈપ રિમોટ ઈલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ મશીન (RVM) વિકસાવ્યું છે. તે એક જ રિમોટ પોલિંગ બૂથથી 72 જેટલા મતવિસ્તારોમાં મતદાન કરી શકે છે.

ચૂંટણી પંચે રાજકીય પક્ષોને આરબીએમકેના પ્રોટોટાઇપનું પ્રદર્શન કરવા આમંત્રણ આપ્યું છે. આના પર પંચ રાજકીય પક્ષો પાસેથી કાયદાકીય, પ્રક્રિયાગત, વહીવટી અને તકનીકી પડકારો પર અભિપ્રાય લેશે. ચૂંટણી પંચના મતે, આધુનિક ટેક્નોલોજીના યુગમાં, માત્ર સ્થળાંતર હોવાના આધારે મત આપવાનો અધિકાર નકારવો એ સ્વીકાર્ય વિકલ્પ નથી.કમિશન અનુસાર, સામાન્ય ચૂંટણી 2019માં 67.4 ટકા મતદાન થયું હતું. ચૂંટણી પંચ એ હકીકતથી વાકેફ છે કે 30 કરોડથી વધુ મતદારોએ તેમના મતદાનના અધિકારનો ઉપયોગ કર્યો નથી અને તમામ રાજ્યોમાં મતદાનની ટકાવારી અલગ-અલગ છે. તે માન્ય છે કે નવા રહેઠાણ પર નોંધણી ન કરવા માટે અને આમ મત આપવાના અધિકારનો ઉપયોગ કરવાની તક ગુમાવવા માટે મતદાર તરફથી ઘણા કારણો છે.

સ્થળાંતર કરનારાઓ તેમના કાર્યસ્થળેથી સરળતાથી મતદાન કરી શકશે મતદાતાઓના મતદાનમાં સુધારો લાવવા અને ચૂંટણીમાં મહત્તમ ભાગીદારી સુનિશ્ચિત કરવાની દિશામાં, પંચ સ્થળાંતર કરનારાઓને મતદાનનો અધિકાર આપવા માટે એક નવો પ્રયોગ કરવા જઈ રહ્યું છે. આનાથી ઉકેલ મળશે અને પ્રવાસીઓ કાર્યક્ષેત્રમાંથી જ પોતાનો મત આપી શકશે. દેશની અંદર સ્થળાંતર માટે કોઈ કેન્દ્રીય ડેટાબેઝ ઉપલબ્ધ નથી, તેમ છતાં સાર્વજનિક ડોમેનમાં ઉપલબ્ધ ડેટાના આધારે, તે જાણીતું છે કે સ્થળાંતર રોજગાર, લગ્ન અને શિક્ષણ સહિત અન્ય પાસાઓ સાથે સંબંધિત છે. જો આપણે સ્થાનિક સ્થળાંતર પર નજર કરીએ, તો તે ગ્રામીણ વસ્તીમાં મોટા પાયે જોવા મળ્યું છે. લગભગ 85 ટકા આંતરિક સ્થળાંતર રાજ્યોમાં થાય છે.