કેન્દ્ર સરકારે દૈનિક વપરાશમાં આવતી 300 જેટલી કોમન બ્રાન્ડની દવાઓ પર QR કોડ લગાવવાનો નિર્ણય કર્યો છે. તેનો હેતુ એનાલ્જેસિક, વિટામિન્સ, ડાયાબિટીસ અને હાયપરટેન્શનની સામાન્ય દવાઓની પ્રામાણિકતા નક્કી કરવાનો છે. ડોલો, એલેગ્રા, સેરેડોન, કોરેક્સ વગેરે જેવી પ્રખ્યાત બ્રાન્ડને સરકારના આ પગલાથી અસર થશે. આ વર્ષે જૂનમાં જારી કરાયેલા ડ્રાફ્ટ નોટિફિકેશનને આ મહિને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે.
ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગે તેને લાગુ કરવા માટે 18 મહિના માંગ્યા
સૂત્રોએ સંકેત આપ્યો છે કે ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગે તેને લાગુ કરવા માટે 18 મહિના માંગ્યા છે. કેન્દ્રીય સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયે આના અમલ માટે ડ્રગ્સ રૂલ્સ, 1945માં જરૂરી સુધારા કર્યા છે. મંત્રાલયે ફાર્માસ્યુટિકલ્સ વિભાગે 300 ડ્રગ બ્રાન્ડ્સને શોર્ટલિસ્ટ કરવા કહ્યું હતું જેને ફરજિયાત QR કોડના અમલીકરણ માટે સામેલ કરી શકાય છે. નેશનલ ફાર્માસ્યુટિકલ પ્રાઇસિંગ ઓથોરિટી એ 300 દવાઓની યાદી ઓળખી હતી, જેમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં લેવાતી દવાઓ જેમ કે પીડા નિવારક, ગર્ભનિરોધક, વિટામિન્સ, બ્લડ સુગર અને હાઈ બ્લડ પ્રેશરની દવાઓનો સમાવેશ થાય છે.

QR કોડમાં કઈ માહિતી હશે?
QR કોડના સંગ્રહિત ડેટા અથવા માહિતીમાં કોઈ ઉત્પાદનનું ઓળખ કોડ, દવાનું સાચું અને જેનરિક નામ, બ્રાન્ડનું નામ, ઉત્પાદકનું નામ અને સરનામું, બેચ નંબર, ઉત્પાદનની તારીખ, સમાપ્તિ તારીખ અને મેન્યુફેક્ચરિંગ લાઇસન્સ નંબર શામેલ હોઈ શકે છે. ફાર્મા ઉદ્યોગને લાગે છે કે આ એક સારું પગલું છે, પરંતુ એ વાતને પણ નકારી શકાય નહીં કે એને લાગુ કરવામાં શરૂઆતમાં કેટલાક પડકારો હશે. આના કારણે તેને લાગુ કરવા માટે દોઢ વર્ષનો સમય માગવામાં આવ્યો છે.QR કોડના સંગ્રહિત ડેટા અથવા માહિતીમાં કોઈ ઉત્પાદનનું ઓળખ કોડ, દવાનું સાચું અને જેનરિક નામ, બ્રાન્ડનું નામ, ઉત્પાદકનું નામ અને સરનામું, બેચ નંબર, ઉત્પાદનની તારીખ, સમાપ્તિ તારીખ અને મેન્યુફેક્ચરિંગ લાઇસન્સ નંબર શામેલ હોઈ શકે છે. ફાર્મા ઉદ્યોગને લાગે છે કે આ એક સારું પગલું છે, પરંતુ એ વાતને પણ નકારી શકાય નહીં કે એને લાગુ કરવામાં શરૂઆતમાં કેટલાક પડકારો હશે. આના કારણે તેને લાગુ કરવા માટે દોઢ વર્ષનો સમય માગવામાં આવ્યો છે.
ક્યુઆર કોડ પ્રિન્ટ કરાવવું જરૂરી
14 જૂનના રોજ જારી કરાયેલા ડ્રાફ્ટ નોટિફિકેશનમાં મંત્રાલયે કહ્યું છે કે આ ફોર્મ્યુલેશન પ્રોડક્ટ્સના ઉત્પાદકોએ તેમના પ્રાથમિક પેકેજિંગ લેબલ પર ક્વિક રિસ્પોન્સ (QR) કોડ પ્રિન્ટ કરવો જોઈએ અથવા લગાવવો જોઈએ. પ્રાથમિક ઉત્પાદન પેકેજીંગમાં દવાની બોટલ, કેન, જાર અથવા ટ્યુબનો સમાવેશ થાય છે. સરકારનો હેતુ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે કે દવાઓ સલામત અને અસલી છે પરંતુ નકલી નથી.