Published By : Parul Patel

• G-20 સમિટ: ઘણા મુદ્દાઓ પૈકી એક મુદ્દો ક્રિપ્ટોકરન્સી

શું છે ક્રિપ્ટોકરન્સી ?

ક્રિપ્ટોકરન્સી એ ડિજિટલ ચલણ છે, જે એન્ક્રિપ્શન અલ્ગોરિધમનો ઉપયોગ કરીને બનાવેલ ચુકવણીનું વૈકલ્પિક સ્વરૂપ છે. એન્ક્રિપ્શન ટેક્નોલોજીના ઉપયોગનો અર્થ એ છે કે ક્રિપ્ટોકરન્સી ચલણ તરીકે અને વર્ચ્યુઅલ એકાઉન્ટિંગ સિસ્ટમ બંને તરીકે કાર્ય કરે છે.

નવી દિલ્હીમાં આયોજિત G20 સમિટમાં ક્રિપ્ટોકરન્સીને લઈને પણ મોટો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. G20 સમિટની બેઠકના બે દિવસ પહેલા, IMF અને FSB એ ક્રિપ્ટો પર એક પેપર બહાર પાડ્યું હતું, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે ક્રિપ્ટો-સંપત્તિઓના જોખમોને સંબોધવા માટે ક્રિપ્ટો-સંપત્તિઓ માટે વ્યાપક નીતિ અને નિયમનકારી પ્રતિભાવની જરૂર છે.

આ વિષય પર ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ અને ફાઇનાન્સિયલ સ્ટેબિલિટી બોર્ડે એક રિપોર્ટ રજૂ કર્યો હતો. જે માટે G-20 સમિટમાં ચર્ચા થાય. અને આ માટે આ સમિટમાં હાજર રહેલા વિશ્વના નેતાઓએ વૈશ્વિક નિયમનકારી માળખું બનાવવા માટે સંમત થયા છે. ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ અને ફાઇનાન્સિયલ સ્ટેબિલિટી બોર્ડે ક્રિપ્ટોકરન્સી એસેટ પર પ્રતિબંધ ન મૂકવા જણાવ્યું હતું અને તેનું નિયમન કરવાની સલાહ આપી હતી. તે G-20 પ્રેસિડેન્સી ઇન્ડિયાના કહેવા પર તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. આ અહેવાલ માટે વૈશ્વિક નેતાઓ સંમત થયા અને ક્રિપ્ટો ઇકો-સિસ્ટમમાં વધતા જોખમો પર નજીકથી દેખરેખ રાખવા માટે વૈશ્વિક કાયદાની જરૂર છે એમ જણાંવ્યું અને વિકાસ પર નજર રાખવાનું પણ વચન આપ્યું. આ સાથે નેતાઓએ જણાવ્યું કે, “અમે FSB અને SSB ને વૈશ્વિક સ્તરે આ ભલામણોના અસરકારક અને સમયસર અમલીકરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આહ્વાન કરીએ છીએ જેથી કરીને નિયમનકારી આર્બિટ્રેજને ટાળી શકાય.”

વાસ્તવમાં, આ પેપર ભારતીય G20 પ્રેસિડન્સીની વિનંતી પર તૈયાર કરવામાં આવ્યું હતું. ક્રિપ્ટો પર ભારતની સ્થિતિ એવી રહી છે કે ક્રિપ્ટોકરન્સી પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો કોઈપણ કાયદો આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ પછી જ અસરકારક બની શકે છે.

ક્રિપ્ટો અસ્કયામતો હાલમાં ભારતમાં અનિયંત્રિત છે, સરકાર ક્રિપ્ટો એક્સચેન્જની નોંધણી કરતી નથી. ક્રિપ્ટો અસ્કયામતો લગભગ એક દાયકાથી વધુ સમયથી છે. દિલ્હી ઘોષણામાં જણાવ્યું હતું કે, “અમે ક્રિપ્ટો-એસેટ પ્રવૃત્તિઓના નિયમન, દેખરેખ અને વૈશ્વિક સ્ટેબલકોઈન શાસન માટે નાણાકીય સ્થિરતા બોર્ડ (FSB) ની ઉચ્ચ-સ્તરની ભલામણોને સમર્થન આપીએ છીએ,” “અમારા નાણા પ્રધાનો અને કેન્દ્રીય બેંકના ગવર્નરો ઓક્ટોબર 2023માં તેમની બેઠકમાં આગળ વધારવા અંગે ચર્ચા કરશે,” દિલ્હી ઘોષણાપત્રની સૌથી મોટી સિદ્ધિ એ હતી કે ઘોષણાના તમામ 83 ફકરા 100 ટકા સર્વસંમતિ સાથે પસાર કરવામાં આવ્યા હતા.