ભાદ્રપદ માસની પૂર્ણિમાથી અશ્વિન માસની અમાવાસ્યા સુધીના સમયગાળાને પિતૃ પક્ષ કહેવામાં આવે છે. આ વખતે પિતૃ પક્ષ 10 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થયો છે અને 25 સપ્ટેમ્બર સુધી ચાલશે. દરમિયાન, પિતૃ પક્ષનું દ્વાદશી શ્રાદ્ધ 22 સપ્ટેમ્બર 2022 ના રોજ કરવામાં આવે છે. આ સાથે ઈન્દિરા એકાદશીના પારણા પણ આ દિવસે કરવામાં આવશે.
દ્વાદશી શ્રાદ્ધનું મહત્વ
હિન્દુ ધર્મની માન્યતાઓ અનુસાર, દ્વાદશી તિથિના દિવસે મૃત્યુ પામેલા પરિવારના સભ્યો માટે દ્વાદશી શ્રાદ્ધ કરવામાં આવે છે. આ દિવસે શુક્લ પક્ષ અથવા કૃષ્ણ પક્ષ બંનેની દ્વાદશી તિથિએ શ્રાદ્ધ કરી શકાય છે. આ સિવાય જે લોકો મૃત્યુ પહેલા સન્યાસ લે છે તેમના શ્રાદ્ધ માટે દ્વાદશીની તિથિ યોગ્ય માનવામાં આવે છે. દ્વાદશી શ્રાદ્ધને બારસ શ્રાદ્ધ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
શ્રાદ્ધની વિધિ
પિંડ દાન, તર્પણ માત્ર લાયક વિદ્વાન બ્રાહ્મણ દ્વારા જ થવું જોઈએ. શ્રાદ્ધ કર્મમાં બ્રાહ્મણોને પૂરી ભક્તિ સાથે દાન આપવામાં આવે છે, પરંતુ જો તમે કોઈ ગરીબ, જરૂરિયાતમંદ વ્યક્તિને મદદ કરી શકો તો તમને ઘણું પુણ્ય મળે છે. આ સાથે ગાય, કૂતરા, કાગડા વગેરે પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓ માટે ખોરાકનો એક ભાગ ઉમેરવો જોઈએ. શક્ય હોય તો ગંગા નદીના કિનારે શ્રાદ્ધ કરવું જોઈએ. જો આ શક્ય ન હોય તો ઘરે પણ કરી શકાય છે. શ્રાદ્ધ પૂજા બપોરના સમયે શરૂ કરવી જોઈએ. કોઈ લાયક બ્રાહ્મણની મદદથી મંત્રનો જાપ કરો અને પૂજા પછી વ્યક્તિને જળ અર્પણ કરો. આ પછી જે ભોગ ચઢાવવામાં આવે છે તેમાંથી ગાય, કૂતરો, કાગડો વગેરેનો ભાગ અલગ કરી દેવો જોઈએ. ભોજન પીરસતી વખતે તેઓએ પોતાના પૂર્વજોને યાદ કરવા જોઈએ. તેમને હૃદયમાં શ્રાદ્ધ લેવાની વિનંતી કરવી જોઈએ.
